ΣΤΟΛΕΣ

Στολές Τρίκαλα

Παραδοσιακές χειροποίητες στολές απο όλη την Ελλάδα, Τρίκαλα, Καρδίτσα, Λάρισα, και ιερατικά άμφια.

Μεράκι, σεβασμός στην παράδοση και σκληρή δουλειά, που ενδέχεται να φτάσει και το δεκαπενθήμερο, απαιτούνται για την προετοιμασία μιας καραγκούνικης στολής, της παραδοσιακής φορεσιάς των καραγκούνικων χωριών του κάμπου. “Μια καραγκούνικη στολή μπορεί να ξεκινήσει σήμερα, αλλά να ολοκληρωθεί μετά από 15 μέρες, με δέκα ώρες δουλειάς καθημερινά”, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Βασιλική Ασημακοπούλου, η οποία διατηρεί εργαστήριο παραδοσιακών στολών στο χωριό Φανερωμένη του νομού Τρικάλων, όπου και τη συναντήσαμε.

Η γυναικεία φορεσιά, όπως μας είπε, είναι η πιο δύσκολη, καθώς αποτελείται από πολλά κομμάτια και έχει περισσότερα κεντήματα. Είναι σαφώς πιο πλούσια από την αντρική, η οποία μπορεί να “βγει” και σε δέκα μέρες, καθώς μόνο τα γιλέκια έχουν κέντημα. “Στη γυναικεία φορεσιά μπορείς να ασχοληθείς, κεντώντας από 3-4 ώρες, καθώς μετά εξαντλείσαι τόσο σωματικά όσο και πνευματικά, γιατί είναι μια σύνθετη δημιουργία”, σημειώνει η κ. Ασημακοπούλου. Γι’ αυτό, όπως λέει, πρέπει να αλλάζεις, να κάνεις το πουκάμισο και εναλλακτικά να προχωρούν τα άλλα κομμάτια της στολής. Είναι η πιο δύσκολη στολή, γιατί έχει πάρα πολύ κέντημα με κορδόνι, όπως ορισμένες ηπειρώτικες στολές (π.χ. αυτή του Ζαγορίου).

Για την κ. Ασημακοπούλου, η οποία ασχολήθηκε από μικρή ηλικία με την κοπτική-ραπτική, αποκτώντας μάλιστα και σχετικό πτυχίο, σε συνολική συγκρότηση η καραγκούνικη είναι ο “βασιλιάς” των παραδοσιακών στολών. Από μικρή ηλικία, η κ. Ασημακοπούλου έβρισκε ενδιαφέρουσα την παράδοση και ήταν μέλος των χορευτικών τμημάτων του Λαογραφικού Συλλόγου Καρδίτσας “Η Καραγκούνα”. Σήμερα, έχει συμπληρώσει είκοσι χρόνια σε αυτή τη δουλειά και, όπως λέει, το μεγάλο “όπλο” είναι η αγάπη γι’ αυτή τη δουλειά. Τα βιώματα αυτά έστρεψαν το μεράκι της στον πλούτο της ελληνικής λαϊκής τέχνης των παραδοσιακών καραγκούνικων ενδυμασιών- την οποία λάτρεψε- καθώς και ενδυμασιών άλλων περιοχών. Το 1990, παντρεύτηκε με τον επίσης λάτρη της ελληνικής παράδοσης Αντώνη Παπαμιχαήλ από τη Φανερωμένη Τρικάλων. Μάλιστα, η ίδια παντρεύτηκε με την καραγκούνικη νυφική ενδυμασία και ο σύζυγός της με πιστό παραδοσιακό αντίγραφο, με πρότυπο την ενδυμασία του ήρωα του 1821 στρατηγού Ι. Μακρυγιάννη.

Επί 15 και πλέον έτη, η κ. Ασημακοπούλου επιμελείται το βεστιάριο του διακεκριμένου στην πιστότητα των χορών, αλλά και παραδοσιακών ενδυμασιών, Λαογραφικού Συλλόγου Τρικάλων “Οι Θεριστάδες”. Πέραν των σεμιναρίων και των ημερίδων, που η ίδια έχει παρακολουθήσει πάνω στο αντικείμενο του παραδοσιακού κεντήματος, μαθήτευσε για ένα σεβαστό χρονικό διάστημα πλάι στον πλέον διακεκριμένο και έμπειρο ελληνοράφτη της Θεσσαλίας, το Βασίλειο Αραμπατζή (μοναδικό σήμερα πανελληνίως στην κατασκευή καραγκούνικων ενδυμασιών, με εμπειρία 80 και πλέον ετών). Το 2009, η κ. Ασημακοπούλου άδραξε την ευκαιρία και έδωσε “σάρκα και οστά” στην αγάπη της για την τοπική λαϊκή τέχνη της κεντητικής. Συνέλαβε την ιδέα να λειτουργήσει ένα παραδοσιακό εργαστήριστον ήδη σχεδόν οργανωμένο χώρο, όπου ασχολείτο έτσι κι αλλιώς πολλές ώρες καθημερινά και προχώρησε στη δημιουργία του σημερινού παραδοσιακού εργαστηρίου στη Φανερωμένη Τρικάλων.

Πρόκειται για ένα εργαστήριο πλήρως εξοπλισμένο, σ’ έναν άνετο χώρο, μέσα σε φυσικό περιβάλλον, που τηρεί όλες τις προδιαγραφές του είδους. Εκεί, η κ. Ασημακοπούλου δημιουργεί και παράγει λαϊκή τέχνη. Κατασκευάζει πιστά αντίγραφα ενδυμασιών απ’ όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, επισκευάζει και συντηρεί, με σεβασμό, αυθεντικές παραδοσιακές ενδυμασίες και οικογενειακά ενδυματολογικά κειμήλια. Κατασκευάζει, επίσης, στολές σε όλα τα μεγέθη, για όλα τα φάσματα των ηλικιών, με ιδιαίτερη ειδίκευση στις τοπικές καραγκούνικες, αλλά και στις βλάχικες ενδυμασίες όλων των περιοχών. Αναλαμβάνει τον εξοπλισμό βεστιαρίων παραδοσιακών συλλόγων και διαθέτει αξιόλογες σειρές για ενοικιάσεις.

Όσον αφορά το κόστος μιας καλής καραγκούνικης στολής αυτό, όπως μας εξηγεί, μπορεί να φτάσει και τα 1200 ευρώ, με ιδιώτες, οι οποίοι θεωρούνται “μερακλήδες” να επιδεικνύουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Επίσης, υπάρχουν και κάποιοι που έχουν από τη μητέρα τους ένα ή δύο κομμάτια και θέλουν να συμπληρώσουν, όπως και άλλοι που θέλουν να συντηρήσουν τη στολή που έχουν στην κατοχή τους και την οποία έχουν κληρονομήσει από συγγενείς.

Το πιο δύσκολο κομμάτι της καραγκούνικης στολής είναι ο σαγιάς, το γιλέκο, η χρυσή ποδιά, αλλά και το πουκάμισο, ενώ τα υπόλοιπα είναι περισσότερο υπόθεση ραπτικής παρά κεντήματος. Το υψηλό κόστος αυτής της περίτεχνης στολής είναι και ο βασικός λόγος, που σύμφωνα με τον κ. Αντώνη Παπαμιχαήλ, σύζυγο της κ. Ασημακοπούλου, που οι σύλλογοι δύσκολα νοικιάζουν καραγκούνικες στολές. Ακριβές ή μη, οι καραγκούνικες στολές αποτελούν σημαντικό τμήμα της ελληνικής παράδοσης και, όπως τονίζει η κ. Ασημακοπούλου, θα πρέπει να βοηθήσουμε κυρίως τα παιδιά να γνωρίσουν τις ρίζες τους και μέσα από τις ελληνικές παραδοσιακές ενδυμασίες.